Người sau phẫu thuật có sức khỏe thể lực yếu, cần được cung cấp chất dinh dưỡng một cách đầy đủ đúng cách để chống nhiễm khuẩn, nhanh chóng liền vết thương để cơ thể hồi phục lại bình thường. Tùy theo từng loại loại phẫu thuật và tình hình sức khỏe của từng người mà chế độ dinh dưỡng khác nhau. Nhưng như thế nào là chế độ dinh dưỡng hợp lý chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu bài viết dưới đây nhé:
Để dễ dàng cho việc chăm sóc dinh dưỡng, chia ra 2 dạng phẫu thuật:
+ Phẫu thuật không liên quan đến hệ tiêu hóa như mổ nội soi, mổ chấn thương chỉnh hình chỉ cần truyền dịch dinh dưỡng 1 ngày đầu sau khi mổ, sau đó cho uống sữa hay nước cháo đến khi đánh xì hơi được thì tăng dần mức độ đặc.
+Phẫu thuật có liên quan đến hệ tiêu hóa như cắt đoạn ruột, mổ cắt dạ dày, khâu các lỗ thủng vết thương dạ dày: ngay sau khi mổ truyền dinh dưỡng qua tĩnh mạch, sau khi đã đánh xì hơi được thì mới bắt đầu cho ăn cháo nước, sữa và giảm dần dịch truyền.
Các giai đoạn chuyển hóa sau phẫu thuật:
+Giai đoạn đầu 1-2 ngày sau khi phẫu thuật: Cơ thể mất nhiều nitơ và kali dẫn đến liệt ruột trướng hơi, giai đoạn này chủ yếu là bù nước, glucid, chất điện giải để cơ thể có thêm năng lượng sau ca phẫu thuật gây nhiều đau đớn.
+Giai đoạn giữa 3-5 ngày sau khi phẫu thuật: nhu động ruột đã đông lại bài tiết nitơ và kali đã giảm, cơ thể bệnh nhân đã tỉnh táo hơn cảm giác đói nhưng vẫn chán ăn và đặc biệt đã có thể đi trung tiện. Cho ăn tăng dần, bổ sung dinh dưỡng qua sữa bột đã tách bơ, nước cháo thịt, ăn các thực phẩm mềm hạn chế thức ăn nhiều chất xơ.
+Giai đoạn hồi phục: Miệng vết thương bắt đầu liền, khép lại cần cung cấp đủ dinh dưỡng: protein, sữa, thịt, trái cây, rau, củ, … để vết thương mau lành hạn chế nhiễm khuẩn, tăng sức đề kháng, chia bữa ăn trong ngày thành nhiều bữa nhỏ để cơ thể dễ tiêu hóa nhanh hấp thụ.
Dinh dưỡng hợp lý:
Sau khi phẫu thuật cơ thể mất nhiều máu, người bệnh rất yếu, gặp rất nhiều khó khăn trong vấn đề ăn uống, rất dễ bị táo bón. Nên chọn những thức ăn mềm, giàu năng lượng, chứa nhiều dinh dưỡng cung cấp 1 lượng nhỏ nhưng cũng đủ calo cần thiết cho cơ thể. Nếu bệnh nhân chưa thể tự ăn uống được có thể truyền súp, sữa dinh dưỡng, cháo qua đường ống thông dạ dày. Song cũng phải sớm nuôi dưỡng bệnh nhân bằng đường tiêu hóa vừa an toàn và tiết kiệm chi phí. Chia bữa ăn trong ngày thành bữa nhỏ, không nên ăn quá no, cho ăn quá nhiều trong 1 bữa ăn, lượng thức ăn từ từ tăng dần.
-Cung cấp đạm (protein) từ thịt lợn, thịt gà, cá, lươn, tép, hay đạm thực vật từ đậu phụ, các loại đậu, các sản phẩm từ sữa, … Bổ sung protein là việc vô cùng quan trọng trong việc bổ sung dinh dưỡng, nó cung cấp nhiều năng lượng, liên quan đến quá trình tổng hợp mô sợi dưới da giúp tái tạo tế bào mới, nhanh chóng lành vết thương.
–Bổ sung vitamin và khoáng chất:
+Kẽm là nguyên tố khoáng vi lượng thiết yếu cho cơ thể con người đảm nhận vai trò là tái tạo sản sinh ra collage tăng tốc độ phục hồi các tổn thương trên da làm lành vết thương. Nó có tính chống oxy hóa chống lại sự lão hóa của da và có tác dụng có lợi cho hệ miễn dịch của cơ thể. Những nguồn thực phẩm giàu Zn như: bí đỏ, súp lơ, hạt vừng, …
+Vitamin C: Từ cam, quýt, ớt chuông, khoai tây, bưởi, chanh, bắp cải, cải xoong, … là một trong những loại thực phẩm vô cùng cần thiết cho người bệnh sau phẫu thuật có tác dụng tăng cường hệ thống miễn dịch và sức đề kháng cơ thể chống lại sự nhiễm trùng, sản sinh mô sợi collagen liên kết cấu trúc cơ thể cần thiết cho việc lành vết thương khỏe mạnh của nướu răng.
+Sắt: là nguyên tố vi lượng có vai trò cần thiết với cơ thể sống tham gia vào cấu tạo thành phần Hemoglobin của hồng cầu và myoglobin của cơ vân, liên kết chặt chẽ với các tế bào sinh học gắn với màng tế bào, tăng nhanh tốc độ làm lành vết thương. Danh sách các thực phẩm giàu sắt như: hạt bí xanh, hạt bí đỏ, hạt hướng dương, quả dứa, gan, trứng, củ cải đường, các loại đậu, thịt, …
+Axit Folic, vitamin nhóm B từ: quả óc chó, bơ, hạnh nhân, chuối, yến mạch, rau chân vịt, rau cải xanh, … có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi tế bào, tái tạo sản sinh ra máu mới đến nuôi dưỡng các tế bào bị tổn thương phục hồi sinh lực của chúng, ngăn chặn tiêu diệt sự xâm nhập của vi khuẩn vào vết thương nhờ hoạt động mạnh mẽ của các tế bào bạch cầu.
+Viatmin A: rất quan trọng trong việc hình thành mô sẹo, chất cần thiết cho hoạt động của biểu mô, là bài tiết chất nhày và ức chế sừng hóa, làm lành nhanh vết thương. Các thực phẩm giàu vitamin A như cà rốt, gấc, khoai lang, đu đủ, lòng đỏ trứng, pho mát.
-Chất xơ từ các loại trái cây, rau, củ quả tươi giúp cải thiện chức năng đường ruột, cung cấp nhiều loại viatmin và khoáng chất rất cần thiết giúp lành vết mỗ. Chú ý nên dùng một lượng vừa phải tránh đầy hơi, gây áp lực lên hệ tiêu hóa.
-Cung cấp đủ nước cho cơ thể có thể dùng nước ép trái cây, cơ thể thiếu nước rất dễ bị suy nhược kéo dài quá trình phục hồi.
-Hạn chế chất béo chỉ nên dùng dầu ăn thực vật khi chế biến, hạn chế mỡ động vật, bánh kẹo ngọt, đường hóa học vì dễ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, các loại thực phẩm khô như: khoai tây chiên, bò khô dễ gây táo bón, không nên dùng các chất kích thích như: bia, rượu, cà phê, thuốc lá gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cơ thể.
Sữa non alpha lipid cũng là một sản phẩm bổ ích hữu hiệu cho những người sau phẫu thuật cần bổ sung dinh dưỡng, nó vừa chứa nhiều chất dinh dưỡng lại thân thiện với thiên nhiên được chế biến từ sữa non của bò. 1 ly sữa non alpha lipid (16g) đã cung cấp cho cơ thể protein cung cấp năng lượng, 1 tỷ lợi khuẩn Probiotic cân bằng vi sinh đường ruột tốt cho hệ tiêu hóa, nhiều kháng thể, các yếu tố tăng trưởng, yếu tố miễn dịch giúp nâng cao sức đề kháng, bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của các tác nhân gây bệnh bên ngoài như: vi khuẩn, vi rút. Nhiều vitamin A, nhóm B, C, D, khoáng chất: Ca Ion, Fe, Axit Folic, Mg, Zn, … tái tạo tế bào mầm, kích thích quá trình làm lành vết thương, phục hồi chức năng của các cơ quan bị tổn thương. Cùng với công nghệ alpha lipid độc quyền tăng độ hấp thụ vào cơ thể lên đến 90%-98% vượt trội hơn các sữa thông thường đến hơn 4 lần giúp các chất dinh dưỡng hấp thụ đầy đủ trực tiếp vào hệ tiêu hóa mà không bị enzim tiêu hóa phá hủy. Bên cạnh đặc điểm nổi bật của alpha lipid là lượng chất béo, lượng đường thấp dùng được cho người già, người tiểu đường, người mắc bệnh tim mạch, người béo phì, lượng latose thấp đã được phân nhỏ vì thế cũng phải lo bản thân uống sữa mà đau bụng. Hãy chăm sóc sức khỏe của bản thân mình và những người thân xung quanh mình thật tốt nhé nhất là sau khi phẫu thuật để lấy lại năng lượng tiếp tục công việc và cuộc sống tràn đầy đầy niềm vui và hạnh phúc.
Tham khảo: Các thực phẩm độc hại cho cơ thể